Rome is een stad boordevol barokke pareltjes: kerken, paleizen van kardinalen en pausen en fonteinen. En het fraaie is dat, hoe vaak je ook in de stad bent geweest, je altijd weer iets nieuws en bijzonders tegenkomt. Persoonlijk ben ik dol op barokke architectuur en beeldhouwkunst; dus de ‘ontdekking’ die ik afgelopen voorjaar deed, was er een om niet snel te vergeten. Het gebeurde op een veels te warme dag in juni, toen ik op zoek was naar een hotel met zwembad…..

In de zeventiende eeuw was het aan de pausen, de ware heersers van de stad, om Rome te voorzien van water, zodat de inwoners konden drinken, badderen en hun paarden en koetsen fatsoenlijk kon wassen. De fonteinen en waterbassins werden ware prestigeprojecten, waarvoor de beste architecten van hun tijd werden gevraagd. Denk aan Gianlorenzo Bernini, die onder andere verantwoordelijk was voor de Fontana delle quattro fiume (Vierstromenfontein) op het Piazza Navona en de Fontana del Tritone (Tritonfontein) op het Piazza Barberini. De barokke fonteinen staan er om niet alleen de stad van water te voorzien, maar ook om te imponeren en te verbazen.

De fonteinen werden versierd met prachtige beelden van mythologische figuren en personificaties, vaak verwijzend  naar de paus en zijn al dan niet bewonderenswaardige regeerperiode. De fraaie marmersoorten waarmee de fonteinen werden gebouwd werden vaak hergebruikt van oude Romeinse monumenten zoals tempels, waar het in Rome natuurlijk niet aan ontbrak. Barokke fonteinen uit de zeventiende en vroege achttiende eeuw hebben vaak het uiterlijk van een theaterfront; een hooggeplaatst podium waarop zich het verhaal van het water ontvouwt door middel van pilaren, rondbogen, doorkijkjes, en klassieke figuren en versieringen.

Op de groene heuvel Gianicolo (=Janiculum) aan de rechteroever van de Tiber (te bereiken na een flinke klim vanaf de gezellige wijk Trastevere), werd in 1612 de Fontana dell’Acqua Paola gebouwd, om het einde van het Acqua Paolo aquaduct te markeren. Opdrachtgever was paus Paulus V; vandaar de naam. Veel geld had hij er niet voor over; de werkzaamheden werden vooral gefinancierd door een nieuwe belasting op wijn. Maar de doelstelling was nobel: de bewoners van het Gianicolo waren zonder het aquaduct aangewezen op het niet al te beste water van de Tiber. De fontein werd ontworpen door Giovanni Fontana en Flaminio Ponzi, en zij lieten het water vrijelijk stromen door vijf enorme rondbogen. Later werd er nog een extra groot halfrond bassin aan toegevoegd.

Hoe groot was onze verbazing toen wij, na een fikse wandeling bergop, per toeval op deze fontein stuitten. Het zwembad was gevonden, de reservering voor komend weekend gemaakt. En wij verheugden ons op dat moment op het schaduwrijke Trastevere onderaan de heuvel, toen wij plotsklaps na het oversteken van de straat, oog in oog met deze overdonderende fontein stonden. En niet alleen deze hagelwitte marmeren fontein, tegen een helderblauwe hemel afgezet, was indrukwekkend, maar ook het uitzicht op de stad. Rome lag aan onze voeten. En ineens herkenden wij deze bijzondere plek, terwijl we er nog nooit waren geweest. Ik weet zeker dat andere bezoekers dat gevoel ook hadden. En hoe zit dat dan? Ik zou zeggen: snel La Grande Bellezza gaan kijken, en je weet wat ik bedoel….:)